Adlaşmış Sıfat Konu Anlatımı

Bazen kişinin tam olarak bilinmediği ya da niteliğinin vurgulanmak istendiği durumlarda isim söylenmeyip sıfat, ismin yerine geçirilebilir. Bu tür sözcüklere adlaşmış sıfat denir.

Adlaşmış sıfatlar niteleme sıfatlarıyla yapılır.

“Akıllı insanlar kendine güvenir.”

cümlesinde niteleme sıfatı olan “akıllı” sözcüğü,

“Akıllılar kendine güvenir.”

cümlesinde “insanlar” isminin düşmesiyle adlaşmış sıfat olmuştur.

Sıfat; çekim eki aldığında ya da çekim eki almasa bile sıfat tamlamasından ad öğesi düştüğünde adlaşır. İşaret sıfatları, belgisiz sıfatlar ve soru sıfatları böyle kullanım­larda zamir (adıl) olur. Adlaşan niteleme sıfatları “adlaşmış sıfat” diye anılır.

Örnekler:

  • Büyük büyüklüğünü, küçük küçüklüğünü bilmeli. (“Büyük” ve “küçük” sözcükleri çekim eki almadan adlaşmış, cümlede özne gö­revi üstlenmişlerdir. “Büyüklük” ve “küçüklük” sözcükleri yapım ekiyle türetil­miş addır. Böyle sözcükler adlaşmış sıfat değil, türemiş ad sayılır.)
  • Haylaza bak, hiç utanmışa benziyor mu? (Durum eki alarak adlaşan sıfatlar dolaylı tümleç oldu.)
  • Dinsizin hakkından imansız gelir. (“Dinsiz”, tamlayan görevi üstlenerek; “imansız”, özne olarak adlaştı.)
  • Küçük kız, ablasından daha uyanıktı. (“Uyanık” niteleme sıfatı, ek eylem alarak adlaştı ve yüklem oldu.)
  • Birkaç koyun sattı; birkaçını kardeşine bıraktı. (“Birkaçını” sözcüğü adlaşmış sıfat değil, belgisiz zamirdir.)

⇒SIFATLAR KONUSUNA DÖNMEK İÇİN TIKLAYIN⇐

Bilgi: Sitemiz, hukuka, yasalara, telif haklarına ve kişilik haklarına saygılı olmayı amaç edinmiştir. Sitemiz, 5651 sayılı yasada tanımlanan “yer sağlayıcı” olarak hizmet vermektedir. İlgili yasaya göre, site yönetiminin hukuka aykırı içerikleri kontrol etme yükümlülüğü yoktur. Bu sebeple, sitemiz “uyar ve kaldır” prensibini benimsemiştir. Telif hakkına konu olan eserlerin yasal olmayan bir biçimde paylaşıldığını ve yasal haklarının çiğnendiğini düşünen hak sahipleri veya meslek birlikleri, dilbilgisi25@gmail.com mail adresinden bize ulaşabilirler. Bizle iletişime geçilmesi halinde ilgili kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde en geç 1 (Bir) Hafta içerisinde size dönüş yapılıp gerekli bilgi verilecektir.