Durum (Niteleme) Zarfları

Eylemin niteliğini, durumunu bildiren; yükleme sorulan “NASIL” sorusuna cevap ve­ren zarflardır.

Örnekler:

  • Bize bugün soğuk davrandı.
  • Güzel konuşuyor.
  • Hızlı koşar.
  • Çabucak çözdü.
  • İçten konuştu.
  • İyi bilir.

** İkilime şeklinde olabilir:

Örnekler:

  • Minik minik doğradı.
  • Hızlı hızlı anlattı.
  • Beşer beşer kesti.
  • Onar onar dağıttı.
  • Yavaş yavaş yürüdü.
  • Sıcak sıcak servis yaptı.
  • Kolay kolay gelmez.

⇒ZARFLAR KONUSUNA DÖNMEK İÇİN TIKLAYIN⇐

** Eylemsi şeklinde olabilir:

Örnekler:

  • Bu konuyu konuşarak çözebiliriz.
  • Bütün gün bıkmadan çalıştı.
  • Durmaksızın ko­nuşuyor.
  • Ağlaya ağlaya anlattı.
  • Eve koşarak gitti.

**Pekiştirilmiş sözcük şeklinde olabilir:

Örnekler:

  • Odalar bomboş duruyor.
  • Önlüğü bembeyaz yaptın.
  • Ellerini tertemiz yıkamış.
  • Orada yapayalnız kaldı.
  • Dümdüz git, sola dön.

** Edat öbeği şeklinde olabilir:

Örnekler:

  • Bebek gibi davranıyorsun.
  • Bizi büyük bir coşkuyla karşıladı.

ÖNEMLİ NOT: Niteleme sözcükleri addan önce gelir onu nitelerse “niteleme sıfatı”; eylemden veya eylemsiden önce gelir ve onu nitelerse “niteleme zarfı” olur.

  • İyi soru. (sıfat)
  • İyi söyledin. (zarf)

**Bazı ad eylemlerde de niteleme sıfatı görevi yapar.

  • İyi konuştu. (zarf)
  • İyi bir konuşma. (sıfat)
  • İyi konuşmanı isterdim. (zarf)
  • İyi davrandı. (zarf)
  • İyi davranışlar övgü alır. (sıfat)

ÖNEMLİ NOT: Eylem ve eylemsiye sorulan “NASIL?” sorusuna cevap veren zarflardan başka, ge­nellikle herhangi bir soruya cevap vermeyen, herhangi bir soru sorulamayan ve kesinlik, olasılık, yaklaşıklık, yineleme, gösterme gibi anlamlar katan durum zarfları vardır.

Niteleme sıfatlarının çoğu niteleme zarfı olarak kullanılabilir.

Eğri oturalım, doğru konuşalım.

Düşüncelerini ne güzel dile getirebiliyorsun!

Çocukça hareket ediyorsun.

Böyle gelmiş, böyle gider.

Söyleyeceksen böyle söyle.

* -ce eşitlik eki ve -le vasıta hâl eki almış kelimeler durum zarfı olarak kullanılabilir:

“ kardeşçe, gizlice, sessizce, hafifçe, yavaşça, hızlıca…”

“hızla, kahkahayla…”

Küçük kız güzelce süslendi.         (niteleme)

Babasını sevinçle karşıladı.          (niteleme)

* Bağ-fiiller (zarf-fiil), deyimler, yansımalar, ikilemeler de niteleme zarfı olarak kullanılırlar:

“gülerek, ağlayarak, oturmadan, gelip…”

“gözü arkada kalarak, canından bezmişçesine…”

“şakır şakır, tık tık, küt küt, şırıl şırıl…”

“dik dik, boylu boyunca, tatlı tatlı…”

Adam çekine çekine içeri girdi.    (niteleme)

Kâğıtları paket paket gönderdi.    (niteleme)

Yiğitseniz teker teker gelin.         (üleştirme, niteleme)

⇒ZARFLAR KONUSUNA DÖNMEK İÇİN TIKLAYIN⇐

Bilgi: Sitemiz, hukuka, yasalara, telif haklarına ve kişilik haklarına saygılı olmayı amaç edinmiştir. Sitemiz, 5651 sayılı yasada tanımlanan “yer sağlayıcı” olarak hizmet vermektedir. İlgili yasaya göre, site yönetiminin hukuka aykırı içerikleri kontrol etme yükümlülüğü yoktur. Bu sebeple, sitemiz “uyar ve kaldır” prensibini benimsemiştir. Telif hakkına konu olan eserlerin yasal olmayan bir biçimde paylaşıldığını ve yasal haklarının çiğnendiğini düşünen hak sahipleri veya meslek birlikleri, dilbilgisi25@gmail.com mail adresinden bize ulaşabilirler. Bizle iletişime geçilmesi halinde ilgili kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde en geç 1 (Bir) Hafta içerisinde size dönüş yapılıp gerekli bilgi verilecektir.