Şart (Koşul) cümlesi 

  • Temel cümleye şart koşan bir yan cümlecikten oluşan cümlelerdir. Yan cümle daima -sa, -se şart kipiyle çekimlenir.

“Öğretmenlerinizi dinlerseniz başarılı olursunuz.”

cümlesinde “başarılı olursunuz” yüklemdir. “Öğretmeninizi dinlerseniz” ögesi ise şart bildiren yan cümleciktir.

“Biraz hızlı giderse otobüse yetişir.”

cümlesinde “yetişir” yüklemdir, “Biraz hızlı giderse” ögesi ise temel cümleye şart koşan bir yan cümleciktir.

Yan cümleciği dilek-şart (koşul) kipiyle çekimlenmiş fiille oluşturulan bileşik cümle çeşidine, şart (koşul) cümlesi denir.

  • Gömelim gel seni tarihe desem sığmazsın.
  • Eğer kuvvetim yetse benim / Rıhtıma koşarım yalınayak.
  • Pencereyi açsam bülbül seslerini duyacağımı sanıyorum.

* Dilek-şart (koşul) kipiyle çekimlenmiş fiiller temel cümlenin yüklemi olamaz. Böyle fiiller, koşul (şart) bildiren yan cüm­lecikler oluşturur.

* Koşul cümlelerinde koşul (şart) bildiren yan cümlecikler, genellikle temel cümleden önce gelir.

  • Bir gelen olursa kitaplarını gönderirim.
  • Ne zaman denize girsek dalga çıkıyordu.
  • Biraz acele edersen onlara yetişirsin.
  • Taşı sıksa suyunu çıkarır.
  • Ben de bir ah etsem karşıki dağlar kül olur.

* Devrik cümlelerde şart (koşul) bildiren yan cümlecik, temel cümleden sonra gelir.

  • Gerçeği anlarsınız biraz düşünürseniz.
  • Bu arsayı hiç düşünmeden alırdım, biraz param olsaydı.
  • Aranızda dayanışma olmalı, bu işi başarmak istiyorsanız.

⇒Yapılarına Göre Cümleler Geri Dön⇐

⇒Cümle Türleri Konu Alatımına Geri Dön⇐

Bilgi: Sitemiz, hukuka, yasalara, telif haklarına ve kişilik haklarına saygılı olmayı amaç edinmiştir. Sitemiz, 5651 sayılı yasada tanımlanan “yer sağlayıcı” olarak hizmet vermektedir. İlgili yasaya göre, site yönetiminin hukuka aykırı içerikleri kontrol etme yükümlülüğü yoktur. Bu sebeple, sitemiz “uyar ve kaldır” prensibini benimsemiştir. Telif hakkına konu olan eserlerin yasal olmayan bir biçimde paylaşıldığını ve yasal haklarının çiğnendiğini düşünen hak sahipleri veya meslek birlikleri, dilbilgisi25@gmail.com mail adresinden bize ulaşabilirler. Bizle iletişime geçilmesi halinde ilgili kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde en geç 1 (Bir) Hafta içerisinde size dönüş yapılıp gerekli bilgi verilecektir.