Sıralı Cümle
- En az iki yüklemi bulunan cümlelerdir. Sıralı cümleler birbirine virgülle bağlanır. Örneğin;
“Eve gitti, yatıp uyudu.”
cümlesinde “gitti” ve “uyudu” yüklemleri birbirinin ögesi durumunda bulunmayan ayrı yüklemlerdir ve sıralı cümle oluşturmuşlardır.
“Mart kapıdan baktırır, kazma kürek yaktırır.”
cümlesinde “baktırır” ve “yaktırır” yüklemleri birbirine virgülle bağlanmıştır.
Sıralı cümleler kendi içinde ikiye ayrılır:
A) Bağımlı sıralı cümle : Sıralı cümlelerde yüklemlerin ortak ögesi bulunabilir. Bu tür cümlelere bağımlı sıralı cümle denir. Örneğin;
“Görevliler balonları aldılar, çocuklara dağıttılar.”
cümlesinde “aldılar” birinci cümlenin yüklemidir. “görevliler” özne, “balonları” nesnedir. İkinci cümlenin yüklemi “dağıttılar” dır. Bu cümlenin de öznesi “görevliler”; nesnesi “balonları”dır. Görüldüğü gibi hem “aldılar” hem “dağıttılar” yüklemlerinin özneleri ve nesneleri ortaktır. Bu nedenle cümle bağımlı sıralı cümledir.
B) Bağımsız sıralı cümle : Sıralı cümlede yüklemlerin hiçbir ortak ögesi yoksa cümle “bağımsız sıralı cümle” adını alır.
“Kitap okumayı çok severim, her gün kitap okurum.”
cümlesinde “severim” ve “okurum” yüklemlerinin hiçbir ortak ögesinin olmadığını görüyoruz. Dolayısıyla cümle bağımsız sıralı cümledir.
Leave A Comment