Ünsüz Uyumu
Türkçe bir kelimenin son hecesi sert ünsüzlerden biri ile bitiyorsa, o kelimeye getirilecek ekin başındaki ünsüzün de sert olması gerekir. Buna ünsüz uyumu ya da ünsüz benzeşmesidenir.
kitap – cı değil ⇒ kitap – çı
balık – dan değil ⇒ balık – tan
1923’de değil ⇒ 1923’te
Türkçede sert ünsüzlerden biriyle biten bir kelimeye bir ek getirildiğinde, bu ekin ilk harfi sert -ç, -t, – k olmalıdır. Buna ünsüz uyumu denir.
Türkçede ünsüzler ikiye ayrılır:
1. Sert ünsüzler: FıSTıKÇı ŞaHaP
2. Yumuşak ünsüzler: B, C, D, G, Ğ, J, L, M, N, R, V, Y, Z
f – s – t – ç – ş – h – p | t – ç – k |
ç →Türk – çe diş – çi kitap – çı
t →sınıf – ta git – ti düş – tü
k →bas – kı et – ki as – kı
- Dilimizde sert ünsüzle biten kelimeler sert ünsüzle başlayan ekler alır: aç-tı, aş-çı, bak-tım, bas-kı, çiçek-ten, düş-kün, geç-tim, ipek-çi, seç-kin, seç-ti, süt-çü vb.
- Yumuşak ünsüzle biten kelimeler ise yumuşak ünsüzle başlayan ekler alır: al-dı, an-dı, bil-gi, del-gi, göz-cü, ver-di, yol-da vb.
Leave A Comment