ÜNSÜZ YUMUŞAMASI

Sözcük sonlarında yer alan süreksiz sert ünsüzlerden (ç, k, p, t) sonra ünlü ile başlayan bir ek geldiğinde süreksiz sert ünsüzlerin yumuşayarak “b, c, d, g ” seslerine dönüşmesi olayına “ün süz yumuşaması” denir. Ünsüz yumuşaması “ünsüz değişimi” olarak da adlandırılabilir.

Ekmek+i>Ekmeği              Sokak+a>  Sokağa

Yurt+u  >  Yurdu               Kitap+ın>Kitabın

Yamaç+ı>Yamacı          Ağaç+a> Ağaca

Bu Kurala Uymayan Sözcükler

  • a)Tek heceli sözcüklerden birçoğu:

İlk-i  >İlki   Kat-a>Kata   Saç-ı>Saçı

  • b) Türkçeye yabancı dillerden gelen sözcükler:

millet + i -> milleti hukuk + u – hukuku

devlet + in —>   devletin

  • c) Özel isimlerin yazımında sert ünsüzlerin yumuşaması kuralına uyulmaz.

 Zonguldağ’ı         değil  ⇒         Zonguldak’ı 

 Karabüğ’e           değil   ⇒        Karabük’e

 Ahmed’e              değil   ⇒    Ahmet’e

Ünsüz yumuşaması özel durumlar

1- Sert ünsüzle biten eklerden sonra ünlüyle başlayan başka bir ek getirildiğinde yine “ünsüz yumuşaması” meydana gelir.

Örnek: 3 gün sonra tekra size geleceğiz (Gel->ecek->iz).

2- Sert ünsüzle biten bazı sözcüklerde “ünsüz yumuşaması (Ünsüzlerde yumuşama)” görülmez.

Örnek: Sen hukukun(hukuk->Un) üstünlüğüne güven miyormusun?

3- Tek heceli sözcüklerde Ünsüz yumuşaması (Ünsüzlerde yumuşama) kuralı olmaz.

Örnek: Senden böyle bir şey beklemezdim koçum (Koç->Um).

4- P, ç, t, k ünsüzleri ile biten özel adların sonuna ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde son harfteki yumuşama yazıma yansıtılmaz.

Örnek: İsmail’e verdiğin mektubu ilettim.

5- Yabancı dilden Türkçeye geçen sözcüklerde yumuşama olmaz.

Örnek: Yanında telefon kartı(Kart->ı) varmı acaba?

Örnek: Arkadaşının bisikleti (Bisiklet->i) çok güzelmiş.

⇒Ses Bilgisi Konu Anlatımı İçin Tıkla⇐

Bilgi: Sitemiz, hukuka, yasalara, telif haklarına ve kişilik haklarına saygılı olmayı amaç edinmiştir. Sitemiz, 5651 sayılı yasada tanımlanan “yer sağlayıcı” olarak hizmet vermektedir. İlgili yasaya göre, site yönetiminin hukuka aykırı içerikleri kontrol etme yükümlülüğü yoktur. Bu sebeple, sitemiz “uyar ve kaldır” prensibini benimsemiştir. Telif hakkına konu olan eserlerin yasal olmayan bir biçimde paylaşıldığını ve yasal haklarının çiğnendiğini düşünen hak sahipleri veya meslek birlikleri, dilbilgisi25@gmail.com mail adresinden bize ulaşabilirler. Bizle iletişime geçilmesi halinde ilgili kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde en geç 1 (Bir) Hafta içerisinde size dönüş yapılıp gerekli bilgi verilecektir.